Beschouwing programmabegroting 2022-2025

Beschouwing programmabegroting 2022-2025

Voorzitter,

We leven in bijzondere en onzekere tijden. Tijden van crises. Naast de wooncrisis, klimaatcrisis, stikstofcrises, migrantencrises en misschien nog een financiële crises… nog steeds de Coronacrisis die ons nog steeds in zijn greep houdt en ons in bepaalde gevallen als samenleving uit elkaar drijft. Mede veroorzaakt door vergaande maatregelen van de landelijke overheid die soms niet uit te leggen zijn. Maatregelen die weer uit de kast worden gehaald om het aantal coronabesmettingen te beteugelen. Daarnaast nog steeds geen nieuw kabinet, waarbij belangrijke besluiten die ook van groot belang zijn voor ons als gemeente en onze begroting, blijven liggen. En dan hebben wij het nog geen eens over andere problemen in onze maatschappij zoals de toename van het antisemitisme en de dreiging van terreur door botsende culturen die onze samenleving willen ontwrichten.

En toch zijn wij ondanks alles dankbaar, dat wij vandaag in beperkte vrijheid en zelfstandigheid, ons nog als raad van de gemeente Bunschoten mogen buigen over de begroting, en komt deze met betrekking tot bovenstaande in een ander perspectief te staan.

Onze gemeente staat weer voor de nodige financiële en organisatorische uitdagingen. De programmabegroting 2022-2025 geeft hier de nodige inzichten in. Tijdens de behandeling van de kadernota van 1 juli 2021 zijn de uitgangspunten uitvoerig besproken en vastgesteld. In deze programmabegroting zijn deze verwerkt en ook de afspraken die voortvloeien uit het coalitieakkoord “nieuwe wegen, vaste waarden” hebben hun plek gekregen. De resultaten liggen in lijn met de verwachte uitkomst bij de kadernota. Toch weer een bijzonder knap stukje werk, waarvoor we iedereen die er aan heeft meegewerkt willen bedanken. Een programmabegroting met de nodige ambities.

Wij zijn als coalitie al ruim twee jaar samen op weg met “nieuwe wegen en vaste waarden”. Deze begroting is de laatste van deze coalitieperiode. Ik wil hierbij opmerken dat de onderlinge samenwerking in de huidige coalitie constructief en goed te noemen is waarbij ruimte is voor de eigen inbreng van de partijen. We hebben in deze coalitieperiode veel mogen bereiken. En ondertussen zijn de voorbereidingen voor de komende verkiezingen in volle gang.  

Naast de reeds genoemde crisissen hebben we ook te maken met grote financiële onzekerheid als gemeente met betrekking tot de herverdeling van het gemeentefonds. Kleine gemeenten dreigen hiervan de dupe te worden. Voor dit gemeente Bunschoten zou dit betekenen dat wij 1,2 miljoen minder zouden ontvangen van het Rijk. Het is daarom goed dat de VNG zich sterk maakt voor de financiële ondersteuning van de gemeenten en we zijn benieuwd naar de uitkomsten van het advies van de Raad voor het Openbaar bestuur en de consultatie van de VNG met de gemeenten. Speerpunt van de VNG is geen herijking van het gemeentefonds zonder extra middelen. Voor ons als gemeente is de grens bereikt.

Voor nu ligt er een structureel sluitende meerjarenbegroting voor ons, waar we tijdens de kerntakendiscussie de belangrijkste voorwaarden voor hebben ingevuld, namelijk dat de taakstellende bezuiniging oplopend tot € 600.000 in 2024 met concrete bezuinigingen is ingevuld.

Daarnaast zijn er grote stappen gezet in het beheersbaar krijgen van de uitgaven in de Jeugdzorg en WMO.  Maar de werkelijkheid is weerbarstig. Het abonnementstarief in de WMO heeft een sterk aanzuigende werking en ook de kosten van complexe zorg verloopt grillig. Het budget voor de jeugdzorg is wederom opgeplust met €600.000. Frustrerend is dat we dit niet hebben zien aankomen en het roept dus de vraag op hoe en wanneer wel? Positief is dat we structureel extra middelen van de centrale overheid hebben ontvangen, maar toch.  Positief is ook dat er gewerkt wordt aan de verdere beheersbaarheid van de inkoopprocessen bij het RISB. Positief is ook dat we steeds op zoek blijven naar hoe we goede zorg dicht bij huis kunnen organiseren, met wat de SGP-fractie betreft de nadruk op preventie. Mooie recente voorbeelden zijn om de mensen meer aan het bewegen te krijgen, zoals het Fitpark en de te vervangen skatepark met hopelijk in de toekomst een pumptrack. We denken ook aan het preventief terugdringen van overgewicht, roken, alcohol- en met name drugsgebruik. 

Drugsgebruik wat naast alcoholgebruik de nodige slachtoffers in ons dorp maakt en waar we regelmatig vanuit de media bij worden bepaald. Een strijd die we als gemeentelijke overheid samen met alle betrokken moeten aangaan. Wat dat betreft is er nog een lange weg te gaan. Het lokaal preventie akkoord wat gisteren is getekend is een stap in de goede richting. Dat meer lokale organisaties hierbij mogen aansluiten. Daarnaast zijn we benieuwd naar het plan van aanpak drugsgebruik wat er aan zit te komen.

De financiële positie van onze gemeente is op hoofdlijnen uitgewerkt. We zien ten opzichte van de begroting 2021 een verdere stabilisering van de kengetallen. Over de gehele meerjaren periode is een verbetering van de financiële kengetallen te zien. En toch beste mensen zijn we er nog niet. Het blijft een momentopname. Naast de reeds genoemde onzekerheden kunnen financiële tegenvallers roet in het eten gooien. De SGP-fractie heeft zich de afgelopen jaren steeds sterk gemaakt voor een goede risicoanalyse, waarop we de reservepositie van deze gemeente op een verantwoorde manier hebben kunnen afstemmen. Door tijdig en daadkrachtig ingrijpen staan we er als gemeente Bunschoten nog financieel nog redelijk goed voor, en is het sluiten van voorzieningen of het verhogen van de OZB nog niet in beeld. Sterker, we zien nog kans om in de komende jaren nog flink te investeren in onze scholen, in Bunschoten-Stad, in onze mobiliteit en woningbouw.

Onze reserve positie ziet er voor dit moment nog goed uit, de meerjarenbegroting lijkt op orde, als we de taakstelling vanuit de kerntakendiscussie verder realiseren. En toch de onzekerheden, niet alleen in het sociaal domein, maar zeker ook mondiaal maakt dat we ons niet te snel rijk moeten rekenen. Extra taken die vanuit het Rijk onze kant op komen waarbij de financiële middelen wederom niet toereikend kunnen zijn. We denken hierbij aan de invoering van de nieuwe Wet inburgering per 1 januari 2022 waarbij de gemeenten een belangrijke rol hebben bij de begeleiding van nieuwkomers die inburgeringsplichtig zijn en de nodige kosten met zich meebrengt. Een motie met betrekking tot deze nieuwe Wet Inburgering dienen wij mede in.  

Voor nu hebben wij voldoende bouwstenen in handen die er toe moet leiden dat er een financieel solide begroting wordt vastgesteld met voldoende weerstandsvermogen om de risico’s op te kunnen vangen. En toch waakzaamheid blijft geboden.

Voorzitter ik ga afsluiten.

We leven nog in een mooie zelfstandige gemeente, om in te wonen, met een hoog voorzieningen niveau voor jong en oud. De programmabegroting geeft daar inzage in. Wij realiseren ons terdege dat wij het niet iedereen naar de zin kunnen maken, en dat er nog mensen zijn die er anders over denken of door omstandigheden deze zegeningen niet willen of kunnen zien.

Vanuit de programmabegroting ligt er weer het nodige werk te wachten. We staan als SGP min of meer positief tegen deze begroting. Bij de verdere uitwerking en besluitvorming zullen wij de vinger aan de pols houden en blijven kijken naar haalbaarheid en wenselijkheid. Daarnaast zullen wij koers blijven houden in onzekere tijden.

De SGP zal zich constructief blijven opstellen en inzetten voor “nieuwe wegen, vaste waarden”. Dit in het belang van onze inwoners. Dat er met het werk dat voor ons ligt verder gebouwd mag worden aan het vertrouwen van de burger in de overheid. Want onderling vertrouwen bevordert de leefbaarheid en stabiliteit van de samenleving. Alleen op basis van vertrouwen kan immers iets tot stand worden gebracht.

We hebben gisteren dankdag voor Gewas en Arbeid gehad. Velen zullen deze dag wellicht anders hebben beleefd als de vorige jaren vanwege o.a. de effecten van de coronacrisis. Het verlies van geliefden, de pijn die wordt ervaren, we leven mee en bidden om betere tijden. En toch, ook een dag om stil te staan bij de zegeningen die we onverdiend en ondanks alle beperkingen en tegenslagen nog  mochten ontvangen. Ondanks alle omstandigheden mogen wij vertrouwend danken voor al het goede wat de Heere ons iedere dag geeft. Ook in de gemeente Bunschoten.

Tenslotte voorzitter, wensen wij een ieder die een rol heeft in uitwerking van beleid en uitvoering van de programmabegroting, wijsheid en Gods onmisbare zegen toe.